Jesienne prace w ogrodzie
Z rabat, na których rosły rośliny jednoroczne usuwamy ich resztki oraz wszystkie chwasty
Jesień w ogrodzie to nie tylko pora zbiorów i kolorów. To również czas wytężonej pracy. Przed zakończeniem sezonu musimy usunąć
opadłe, suche liście, przyciąć gałęzie drzew i obficie podlać rośliny lubiące
wilgoć. Konieczne jest także okrycie przed mrozem wrażliwych krzewów i bylin oraz
skoszenie trawnika. Jednak to nie wszystko.
Porządkując przed zimą nasz ogród, nie zapomnijmy – koniecznie przed pierwszymi przymrozkami – obficie podlać rosnących w gruncie roślin dwuletnich oraz zimozielonych krzewów (iglastych i liściastych). Zabieg ten zapewni roślinom wystarczającą wilgotność podłoża, ponadto umożliwi zimą pobieranie wody z gleby, gdy nie będzie ona zamarznięta
Porządki na rabatach Z rabat, na których rosły rośliny jednoroczne
usuwamy ich resztki oraz wszystkie chwasty. Następnie ziemię nawozimy kompostem
lub obornikiem. Możemy także zastosować nawozy sztuczne (mieszankę
wieloskładnikową lub nawozy potasowe i fosforowe). Skuteczne może okazać się
wapnowanie. Pamiętajmy, że nie jest zalecane jednoczesne nawożenie organiczne z odkwaszaniem. Zawsze trzeba robić to przemiennie. Przed zimą rabaty dokładnie
przekopujemy, pozostawiając ziemię w tzw. ostrej skibie – nie wolno jej grabić.
Ten zabieg nie tylko napowietrzy glebę, ale sprawi, że do wiosny odpocznie. Po
pierwszych przymrozkach wykopujemy begonie, dalie, pacioreczniki oraz datury, a także frezje, mieczyki, tygrysówki, fiołki alpejskie. Usuwamy części naziemne,
zaś podziemne – kłącza, bulwy, cebule – należy lekko przesuszyć, dokładnie
oczyścić i umieścić na zimę w suchym, przewiewnym, chłodnym pomieszczeniu, w temperaturze 5-10ºC. Cebule przechowujemy w skrzynkach wypełnionych torfem lub
trocinami, ułożone tak, by się ze sobą nie stykały. W ten sposób będziemy mogli
dać roślinom kolejną szansę na wiosnę. Jeśli tego nie zrobimy, kwiaty te mogą
zmarznąć. Porządki na rabatach z roślinami wieloletnimi wyglądają inaczej. Przycinamy
uschnięte części nadziemne bylin. Jednak pozostawiamy to, co może stanowić
ozdobę ogrodu zimą (np. zaschnięte kwiatostany czy owocostany), usuwamy i palimy wszystkie części roślin z objawami chorób. Z rabat należy wygrabić
dokładnie wszystkie opadłe liście.
Jeśli mamy w ogrodzie drzewa owocowe, pozbierajmy wszystkie tzw. spady
Zabezpieczenie
roślin przed mrozem Nie trzeba osłaniać roślin zbyt wcześnie – powinny
najpierw przyzwyczaić się do niższej temperatury. Najczęściej okrywamy je zaraz
po pierwszych przymrozkach (zwykle dopiero w listopadzie). Byliny możemy zabezpieczyć
przez ściółkowanie gleby korą lub liśćmi, a także obornikiem. Zapobiega ono
wahaniom temperatury w glebie i sprzyja utrzymaniu wilgotności. Podlane i przycięte na wysokość około 15 cm rośliny okrywa się także gałązkami sosnowymi
lub świerkowymi. Nasady traw wrażliwych na mróz także należy jesienią
zabezpieczyć gałązkami. Niezależnie od okrywania niektóre rośliny warto chronić
przez tzw. kopczykowanie, czyli obsypywanie nasad ziemią, liśćmi, korą lub
trocinami – do wysokości 20-40 cm. Nawet jeśli ostra zima przemrozi pędy, na
wiosnę gałęzie odbiją z dolnej, okrytej części rośliny. Tak warto zabezpieczyć
hortensje, róże, powojniki, młode egzemplarze klonów palmowych i budleje.
Popularnym materiałem do osłaniania krzewów nie w pełni odpornych na mróz jest
agrowłóknina. Oprócz tego, że chroni przed przymrozkami, zapobiega też
wysuszaniu roślin przez wiatr, przepuszcza powietrze, prawie nie nagrzewa się
na słońcu i jest lekka.
Ścięte pędy i gałęzie najlepiej rozdrobić przy użyciu rozdrabniacza do gałęzi – przygotujemy z nich kompost
Kwiaty w pojemnikachPrzekwitnięte rośliny tego sezonu usuwamy z donic,
skrzynek czy mis, a ziemię rozrzucamy na rabaty w ogrodzie. Pojemniki myjemy,
suszymy i przenosimy do pomieszczenia, w którym będziemy je przechowywać.
Natomiast rośliny doniczkowe zimujące na tarasie musimy odpowiednio
zabezpieczyć. Niewielka bryła korzeniowa, mały dopływ wody, silne wiatry, a także zimowe promienie słoneczne powodują zwiększenie parowania, przez co
roślina jest narażona na przemarznięcie. Najłatwiejszym sposobem jest
umieszczenie donicy w glebie i usypanie wokół rośliny kopczyka z ziemi. Jeśli nie
mamy takiej możliwości, owińmy pojemnik słomą lub tekturą falistą i umieśćmy go w drewnianej skrzyni lub kartonowym pudle wypełnionym korą, suchymi liśćmi albo
nawet gazetami czy kawałkami styropianu. Tak zimujące rośliny dobrze jest
zestawić jak najbliżej siebie i zabezpieczyć także ich pędy, podobnie jak u
roślin ogrodowych, matami słomianymi, gałęziami drzew iglastych, agrowłókniną
(taką, która zapewnia niezbędny dostęp światła) lub suchymi liśćmi (można
najpierw luźno owinąć roślinę siatką, a potem wsypać do środka liście).
Prace w sadzie Jeśli mamy w ogrodzie drzewa owocowe, pozbierajmy
wszystkie tzw. spady. Pozostawione np. jabłka pod jabłonią mogą stać się
idealnym źródłem rozwoju szkodników i wszelkiego rodzaju bakterii. Jesień to dobra pora na posadzenie drzew i krzewów owocowych. Z tą pracą lepiej zbytnio
nie zwlekać, gdyż drzewka muszą przyjąć się przed nadejściem pierwszych mrozów.
Przed ich posadzeniem należy odpowiednio przygotować ziemię – odchwaścić i głęboko przekopać, a w wykopany dołek wrzucić trochę kompostu. Wtedy drzewko, w swoim czasie, na pewno zaowocuje.
Przed zimą musimy dokładnie oczyścić murawę z opadłych liści, gałązek i warstwy obumarłych części roślin oraz mchów
Cięcie i przesadzanie drzew oraz krzewów Jeśli jest to konieczne, jesienne cięcie najlepiej
przeprowadzić wczesną jesienią, gdy na drzewach i krzewach są jeszcze liście. W ten sposób unikniemy wycięcia zdrowych gałęzi. Do cięcia tych najcieńszych
wystarczy zwykły sekator, grubsze lepiej wycinać piłą ogrodową. Narzędzia muszą
być ostre, bowiem gładkie cięcia zmniejszą możliwość infekcji. Przycinamy też o 2/3 długości gałązki róż oraz byliny na rabatach. Ścięte pędy i gałęzie
najlepiej rozdrobić przy użyciu rozdrabniacza do gałęzi – przygotujemy z nich
kompost. Gałęzie możemy wykorzystać również jako ściółkę. Dodatkowe prace,
które należy przeprowadzić jesienią to sprawdzenie podpór i wiązań przy
drzewach. Do połowy października możemy też przesadzać krzewy i drzewa iglaste.
Później będzie już za późno, aby rośliny
się przyjęły.
Drewno na zimę Jeśli chcemy przygotować drewno do kominka,
najlepszym narzędziem do tej pracy jest młotosiekiera, natomiast do mniejszych
kawałków drewna wystarczy siekiera rozłupująca. Jej ostrze powinno być wykonane z wysokiej jakości stali, a ergonomiczny trzonek musi dobrze układać się w dłoni i tłumić drgania powstające podczas uderzeń. Takie właściwości mają trzonki z twardego drewna (np. orzesznika, czyli hikory, przez wielu specjalistów
uznawane za najlepsze), a także z dobrej jakości tworzywa. Możemy zaopatrzyć
się też w specjalną siekierę do rozłupywania drewna o ostrzach w kształcie
szerokich klinów. Uderzenie takim narzędziem w kłodę sprawia, że łatwo pęka
wzdłuż włókien. W rąbanie drewna nie należy wkładać zbyt dużo siły, aby nie
nabawić się urazu – siła ciężkości powinna wystarczyć. Przy większych ilościach
drewna najlepszym rozwiązaniem jest rąbarka hydrauliczna.
Pielęgnacja trawnika Jesienią trawę kosimy rzadziej i wyżej niż w poprzednich miesiącach – w październiku dwa koszenia w zupełności wystarczą.
Ostatnie przeprowadzamy na przełomie października i listopada, wybieramy jak najcieplejszy dzień. Optymalna wysokość ostatniego koszenia to około 4 cm.
Jeśli słońce dopisuje, warto nanieść na trawnik cienką warstwę kompostu. Dobrze
jest także przeprowadzić aerację trawnika, bowiem po sezonie murawa wymaga
rozluźnienia. Przed zimą musimy dokładnie oczyścić murawę z opadłych liści,
gałązek i warstwy obumarłych części roślin oraz mchów. Pracę tę ułatwi nam
odkurzacz ogrodowy z funkcją dmuchawy. Z jego pomocą liście możemy usunąć na
dwa sposoby: zgarniając je w jedno miejsce używając dmuchawy lub zebrać odkurzaczem
do podłączonego specjalnego worka. Niektóre odkurzacze mają dodatkową funkcję
rozdrabniania liści, dzięki czemu można je później wykorzystać do przygotowania
kompostu. Gdy nie zgrabimy liści z trawnika bardzo dokładnie, mogą pozostawić
warstwę, która nie będzie przepuszczała wody i promieni słonecznych, przez co
trawiasty kobierzec po prostu zacznie gnić.
Dmuchawy do ogrodu
Czyszczenie kostki brukowej
Spadające liście jesienią
Po sezonie na ogrodowych nawierzchniach mogą pozostać różne zabrudzenia
Czyszczenie nawierzchni Po sezonie na ogrodowych nawierzchniach mogą
pozostać różne zabrudzenia. Także gnijące liście niezmiecione na czas tworzą
trudne do usunięcia brązowe plamy. Jeżeli nie pomoże szorowanie miękką szczotką z detergentem, warto sięgnąć po specjalistyczne preparaty przeznaczone do
czyszczenia ogrodowych nawierzchni – klinkieru, bruku betonowego, kamienia i drewna. Bardzo skuteczna w walce z zabrudzeniami jest myjka wysokociśnieniowa.
Już sama woda wyrzucana z dyszy urządzenia z bardzo dużą siłą wystarczy, żeby
się ich pozbyć. Jeżeli jednak plamy są zbyt uporczywe, możemy zastosować jeden z preparatów przeznaczonych do ciśnieniowego mycia nawierzchni. W sprzedaży są
środki do odnawiania kamienia, betonu, klinkieru, a nawet drewna (myjką
wysokociśnieniową można myć także drewniane tarasy).